Ülkemizde hukuki olarak görev tanımı yapılmış adli ebeler bulunmamaktadır. Ebeler kadın ve çocuğa tıbbi bakım, takip ve destek hizmeti verirken mesleki sorumlulukları ve etik ilkeler doğrultusunda ebelik mesleğinin gerekliliğini uygulamaktadır. Adli ebelik alanı gelişmesini hala sürdürmekte olan bir alandır. Hala gelişmesini devam ettiren bu alan, kadın ve üreme sağlığı, doğumlar, jinekoloji ve obstetri alanında karşılaşılan malpraktis olguları ve şiddetle mücadele konusunda eğitimli, nitelikli personel yetiştirme ihtiyacı ve yasal uyuşmazlıklardaki artışla başa çıkma ve bu alanlarda faaliyet gösterme ile bağlantılı olan oldukça yeni bir disiplindir. Kısaca ebelik mesleği ile ilgili tüm sorumluluk ve faaliyetleri adalete hizmet amaçlı kullanmak üzere, alanında eğitimli kişiler tarafından uzmanlık becerileri gerektiren ebelik ve adli bilimler alanlarının bir alt dalıdır.

Adli Ebe Olarak Tanımlanan Uzman Kimdir?

Adli ebe unvanına sahip olmak için ebelik lisans eğitimi sonrası adli bilimler alanında yüksek lisans ve doktora derecesine sahip olunması aranmaktadır. Adli ebelik uzmanlığı nitelikli ve profesyonel bir uzmanın aynı zamanda hukuki disiplinlerdeki rol ve sorumluluklarını da kapsamaktadır. Tıbbi bakım unsurlarını ve yasal kavramları birleştiren becerilere sahip profesyoneller olarak ifade edilmektedir.

Adli Ebelik Eğitimi Nedir?

Adli ebelik eğitimi lisans döneminden itibaren önemli bir konu haline gelmektedir. Adli ebelik eğitimi için ebelik lisans eğitimini tamamlamış bir ebe, üniversitelerin Adli Bilimler ve Adli Tıp Enstitüleri içerisindeki programlara başvurarak bu konuda lisansüstü eğitim programlarına girmeye hak kazanabilir. Lisansüstü programlar dışında, ebelere mesleki tanıtım ve adli bilimlerle tanışma açısından da dünyada ve ülkemizde çeşitli adli bilimler konuları içeriğine sahip hizmet içi eğitimler düzenlenmektedir.

Adli Ebelik Çalışma Alanları

Adli ebelik alanındaki eğitimini tamamlamış bireyler Sağlık Bakanlığı ve Adalet Bakanlığı’na bağlı kurumlarda çalışabilmektedir. Adli ebelik eğitimi almış ebelik mesleği mensupları, ebelerin çalıştığı tüm kurumlar ve kurum içerisindeki görev yerlerine ek olarak, adli tıp kurumu, hastanelerin adli tıp poliklinikleri, ÇİM, cinsel saldırı mağdur izlem merkezleri gibi kurumlarda da çalışabilecek uzman sağlık mesleği mensubu olarak nitelendirilebilirler. Adli ebelik çalışma alanları içerisinde başlıca konular:

-Üreme Sağlığı ve Adli Tıp Sorunları
-Adli Obstetrik ve Jinekoloji
-Aşılar ve İlaç Uygulamaları ile ilgili Adli Tıp Sorunları
-Anne ve Bebek Ölümleri
-Mağdurla Adli Görüşme
-İnfantisid
-Kriminal Abortuslar
-Malpraktis
-Cinsel Saldırı
-Çocuk İhmali ve İstismarı
-Doğum Öncesi, Sırası ve Sonrası Dönem Adli Ebelik Uygulamaları

Adli Ebelik Benim için Uygun Bir Alan mı?

Adli ebelik alanına yönelmek isteyenlerin, ilk olarak uygulama alanının genellikle mağdura bakım hizmetleri üzerine olması nedeniyle bu konu ile ilgili bir farkındalığa sahip olması beklenmektedir. Adli ebelik alanında uzmanlaşmak isteyen kişilerin; adalet duygusu yüksek, travma mağduru kişilere yardım edebilecek fiziki ve psikolojik yeterliliğe sahip ve öz bakım becerilerine özen gösteren biri olması gerekmektedir.

Adli ebelik alanında uzman kişiden beklenenler;

–Mesleki yeterlilik ve standartlarıyla birlikte ulusal ve uluslararası adli vakaya yaklaşımla ilgili protokol ve kılavuzlar doğrultusunda yeterli klinik bilgi ve ilgili kanıta dayalı uygulama gösterme,

-Mevcut kaynaklar doğrultusunda planlama, yönetme ve zamanlama becerisine sahip olma,

-Multidisipliner bir ekip içerisinde ekibin bir parçası olarak çalışabilmesi ve ekip ruhuna uyum sağlayabilmesi,

-Ulusal ve uluslararası mağdura bakım ve yaklaşım standartlarına uygun kaliteli hizmet sunmaya bağlılık gösterebilmesi,

-Durum ve bilgi değerlendirmesi, kriz yönetimi konusunda aktif çözüm üretebilmesi,

-Kişilerarası ilişki ve iletişim beceriler konusunda gelişim göstermesi beklenmektedir.

Uzm. Ebe İnci Yağmur Tezbasan
Adli Ebe