Daha önce web sayfamızda “Sağlık Çalışanlarında Covid-19; Bir Meslek Hastalığı Mıdır? Yoksa Bu Bir İş Kazası Olarak Mı Kabul Edilmelidir?” başlığı altında bu konuya değinilmişti.
Ne yazık ki çalışanlar lehine yasal düzenlemeler ile konu netleşmedi. Hala soru işaretleri devam ediyor. Ve konu yargıya yansıdı. Bu kapsamda aşağıdaki başlık ve ilgili yasal düzenlemeler konunun daha bilimsel düzlemde tartışılmasına katkı sağlayacaktır.
COVID-19’un Meslek Hastalığı Olarak Kabul Edildiği Ülke Örnekleri
İtalya Ulusal İstihdam Kaza Sigortası Enstitüsü (L’Assicurazione contro gli Infortuni sul Lavoro – INAIL, Istituto Nazionale) doktorların, hemşirelerin ve Ulusal Sağlık Hizmetinin (Servizio Sanitario Nazionale – SSN) diğer çalışanlarının yanı sıra diğer herhangi bir kamu veya özel sağlık kuruluşunun mensupları için Covid-19 meslek hastalıkları olarak sayılmaktadır.
Covid-19 bulaş yolunun saptanmasının sorunlu olduğu durumlarda, bu çalışan grubu için iş ve Covid-19 arasındaki nedensellik bağı otomatik olarak kabul edilecektir. Ayrıca, işe veya eve dönerken SARS-CoV-2 ile enfekte olunan COVID-19 vakaları da INAIL tarafından kapsam dahilindedir.
Alman meslek hastalıkları listesinde, çalışan sağlık sektöründe çalışıyorsa virüsleri meslek hastalığı olarak gören virüs enfeksiyonlarından (No 3101) bahsedilmektedir. Ancak bir virüsü diğer ekonomik sektörler için (toplu taşıma, süpermarketler, inşaat, ofis çalışanları vb.) meslek hastalığı olarak görülmemektedir.
Güney Afrika’da, COVID-19, yüksek riskli bir çalışma ortamında veya yüksek riskli alanlara veya ülkelere onaylanmış bir resmi iş ataması sırasında meydana gelen mesleki maruziyetin sonucu ise, mesleki olarak edinilmiş bir meslek hastalığı olarak kabul edilir. Ayrıca, iş maruziyeti ile COVID-19 semptomlarının gelişimi arasında kronolojik bir bağlantı bulunmalıdır.
Kanada Çalışan İstihdam Merkezi (Canadian Workers’ Compensation) yetkilileri, çalışana COVID-19 teşhisi konulduğunu gösteren tıbbi kanıt varsa ve maruziyetin işle ilgili olduğu doğrulanırsa çalışanlarını COVID-19 için telafi eder demektedir.
Belçika örneğinde mahkeme COVID-19 salgını için, bazı durumlarda hastalığın meslek hastalığı olarak tanınıp tanınamayacağı sorusunu gündeme getirmiştir.
Federal Mesleki Riskler Ajansı Fedris, sağlık sektöründe çalışan ve virüs tarafından enfekte olma riski önemli ölçüde artan COVID-19 pozitif (laboratuvar testi ile teşhis edilen) bireylerin meslek hastalıklarının telafisine uygun olduğunu doğrulamaktadır.
Bu karar şu kişileri içerir:
– COVID-19 hastalarının taşınmasında görev alan ambulans görevlileri;
Hastanelerde:
– Acil ve yoğun bakım hizmetlerinde çalışan personel;
– Akciğer ve enfeksiyon hastalıkları hizmetlerinde çalışan personel;
– COVID-19 hastalarını içeren diğer hizmetlerde çalışan personel;
– COVID-19 hastaları üzerinde teşhis ve tedavi prosedürleri uygulayan personel;
Hollanda
Bir kişi COVID-19 ile kontaminasyon nedeniyle işyerinde veya büyük bir olasılıkla iş yerinden hastalandı ise, bu bir meslek hastalığı olarak bildirilmelidir. NCVB, profesyonel olarak ilişkili Corona Virüsü Hastalığını (COVID-19) bildirmek için CAScode R605’i oluşturmuştur.
Meksika
Meksika Sosyal Güvenlik Enstitüsü’nün (IMSS) Ekonomik ve Sosyal Yardımlar Müdürlüğü, 3 Nisan 2020’de SARS-CoV-2 (COVID-19) ile Meslek Hastalığı olarak nitelendirilen vakalar için kriterleri belirlemiştir.
Bu kriterlerin amacı, olası COVID-19 vakalarının yaratabileceği neden-sonuç ilişkilerinin ve iş hasarlarının sağlık personeli tarafından iş sağlığı personelinin belirleyebilmesini sağlamaktır, böylece uygulanabilir şekilde meslek hastalıkları olarak nitelendirilebilirler.
Danimarka Çalışma Bakanlığı, çalışanların COVID-19 hastası olduğu mesleki yaralanma vakalarının değerlendirilmesine ilişkin yönergeler yayınlamıştır.
Özetle,
ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü) önerisi aşağıdaki gibidir.
Ulusal yasa, COVID-19’un meslek hastalığı olarak kabul edilip edilemeyeceğini belirler. ILO Çalışanların hastalanması sürecindeki protokoller 1964’e (No. 121) [1980’de değiştirilen tablo] göre, bulaşıcı hastalıklar, sağlık veya laboratuvar çalışmaları veya belirli bir kontaminasyon riski taşıyan diğer işler gibi belirli bir kontaminasyon riskinin olduğu bir meslekle daraltıldığında, mesleki hastalık olarak kabul edilebilir.
Ayrıca, Meslek Hastalıkları Listesi, 2002 (No. 194) (güncellenen 2010) ‘a göre, listede doğrudan belirtilmeyen (biyolojik olarak COVID-19 için geçerli olan) işyerinde biyolojik etkenlerin neden olduğu hastalıklar, iş faaliyetlerinden kaynaklanan biyolojik etkenlere maruz kalma ile işçi tarafından hastalık(lar) arasında bilimsel olarak doğrudan bir bağlantının(nedensellik) kurulduğu veya ulusal koşullara ve uygulamaya uygun yöntemlerle belirlendiği koşulda mesleki hastalık olarak kabul edilebilir.
Doç.Dr.Sadık Toprak
Adli Tıp Uzmanı
Bir Cevap Yazın